Een val op een zeilschip is een lijn die wordt gebruikt om een zeil of andere onderdelen van de tuigage omhoog te hijsen, zoals de giek of een spinnakerboom. Het juiste gebruik en de keuze van vallen is cruciaal voor de veiligheid en efficiëntie van het zeilen.
Wanneer is een val toe aan vervanging?
Er komt een moment dat de vallen vervangen moeten worden, maar hoe bepaal je nu eigenlijk de juiste lijn voor jouw schip? Rek van de val, of eigenlijk het gebrek eraan, is heel belangrijk bij het kiezen van een val. Tijdens een flinke windvlaag wil je natuurlijk niet dat je spanning op het zeil verliest. Je lijnen van spanning af halen op het moment dat je niet vaart is een tip om de levensduur van je lijnen te verlengen. Een andere reden om je vallen te vervangen is omdat je van polyester over wilt stappen naar Dyneema.
De levensduur van je vallen is ongeveer rond de 10 jaar. Er zijn uiteraard verschillende factoren die deze levensduur beïnvloeden, zoals Uv-straling, belasting van de lijn en het goed (of juist gebrek aan) onderhoud. Wanneer je vallen toe zijn aan vervanging vertellen we je graag.
Welke vallen zijn er?
Hier is een overzicht van de soorten vallen en de eisen waaraan ze moeten voldoen:
-
Grootzeilval
- Voor het hijsen van het grootzeil.
- Moet sterk en weinig rekbaar zijn om de spanning op het zeil te behouden.
-
Fokkeval (of genuaval)
- Voor het hijsen van de fok of genua.
- Moet bestand zijn tegen constante spanning en gemakkelijk te bedienen zijn.
-
Spinnakerval
- Voor het hijsen van de spinnaker.
- Vereist soepelheid en sterkte, en vaak is een lichtere lijn gewenst om klapperen in de wind te minimaliseren.
-
Topzeilval / stagzeilval
- Voor extra zeilen zoals een stagzeil of topzeil.
- Vereist sterkte en flexibiliteit afhankelijk van het type zeil.
Waar moeten vallen aan voldoen?
-
Sterkte en belasting
- Vallen moeten de krachten kunnen weerstaan die optreden tijdens het zeilen, inclusief windbelasting en bewegingen van het schip. De breeksterkte moet ruim boven de maximale belasting liggen.
- Gleistein-lijnen staan bekend om hun hoge sterkte-gewichtsverhouding en betrouwbaarheid.
-
Lage rek
- Minimale rek is essentieel, vooral bij wedstrijdzeilen, omdat rek in de val de vorm van het zeil negatief kan beïnvloeden en de prestaties vermindert. Moderne materialen zoals Dyneema® worden vaak gebruikt vanwege hun lage rek.
-
Duurzaamheid
- Lijnen moeten bestand zijn tegen UV-straling, schavielen, en zoute omstandigheden. Gleistein-lijnen hebben vaak coatings of mantelmaterialen die ze extra robuust maken.
-
Hanteerbaarheid
- Lijnen moeten soepel genoeg zijn om gemakkelijk door de katrollen en klemmen te lopen, maar niet te glad om moeilijk te hanteren te zijn. Een goede balans tussen grip en soepelheid is belangrijk.
-
Gewicht
- Voor specifieke vallen, zoals de spinnakerval, is een lage lijnmassa belangrijk om het gewicht te minimaliseren en prestaties te verbeteren.
Welke vallen worden geadviseerd
Voor de ontspannen toerzeiler zal een polyesterlijn zonder constructierek volstaan. Gleistein’s Cup is hiervoor een goede optie. In tegenstelling tot andere polyester lijnen is de kern van Cup opgebouwd uit parallelle vezels, wat zorgt voor minimale rek. Prijstechnisch is deze lijn ook nog eens zeer voordelig.
Als sportievere zeiler stel je wellicht wat meer eisen en wil je de rek beperken tot een minimum. In dat geval kun je kiezen voor de Gleistein Megatwin Dyneema lijn. Deze is uitgevoerd met een 100% Dyneema 12-strengs gevlochten kern bestaande uit DSM’s SK78 vezels. De polyester binnen- en buitenmantel mantel zorgen voor optimale grip in je valstoppers. Een iets prijsaantrekkelijker optie is de MegaTwin 07 lijn van Gleistein. Qua opmaak is de lijn identiek aan de Dyneema MegaTwin lijnen, maar heeft 70% van de breeksterkte, meer dan genoeg voor 70% van de zeilers.
Onderhoudstips
- Regelmatig inspecteren op slijtage, vooral bij katrollen en klemmen.
- Spoel de lijnen af met zoet water na gebruik in zout water om zoutophoping te voorkomen.
- Vermijd overmatige knopen of draaien die de levensduur kunnen verkorten.
Hulp nodig?
Tip, bekijk ook eens onze outlet, daar staan namelijk veel reststukken van lijnen in. Misschien zit er iets voor je bij en dan profiteer je van 50% korting.
Wil je advies of heb je nog een vraag? Wij helpen je graag verder bij het uitzoeken van de juiste val, passend bij jouw wensen en schip.